RAVENSBRÜCK
KL
|
Aerial
photo made by a pilot of Air Force in 23 March 1945. The red outline
indicates area of theCamp
|
Frauenkonzentrationslager Ravensbrück położony 90 km na północny-zachód od Berlina, blisko małego miasteczka Fürstenberg, na brzegu jeziora Schwedt do którego wpada rzeka Hawela ,został zbudowany w listopadzie1939 roku.
Grit Philipp w swojej książce "Kalendarium der Ereignisse in Frauen-Konzentrationslager Ravensbrück" podaje 15 maja, 1939 jako officjalną datę początku historii obozu. W tym dniu, nie mniej niż 310 kobiet, większość z nich wcześniej ewakuowanych z obozu koncentracyjnego dla kobiet w Lichtenburgu, przybyło do Rawensbrück. Pierwszy z zachowanych dokumentów obozu z datą 21-go maja,1939 roku (Gefangenenstärkemeldung des KZ Ravensbrück) podaje informację o 974 więźniarkach zarejestrowanych w obozie. Wśród nich 388 świadków Jehowy , 240 tak zwanych anty-społecznych, 119 tak zwanych kryminalnych zatrzymanych z powodów bezpieczeństwa, 114 więźniarek politycznych, 95 z powodu nie przestrzegania czystości rasowej, 16 deportowanych, 2 Schulunghäftlinge. Wśród tej liczby było 137 Żydówek .
Aufseherinen-SS-mank,i
strażniczki obozu w Ravensbrück
|
Nikt nie spodziewał się w owym czasie, że ponad 132,000 kobiet reprezentujących prawie 40 narodów będzie więzionych w tym obozie w ciągu jego istnienia aż do całkowitej jego likwidacji w lipcu, 1945 roku.
23-go września 1939 roku, pierwsze 23 Polki reprezentantki polskiej mniejszości narodowej w Niemczech zostały uwięzione w Rawensbrück. Były to aktywistki kulturalnych i społecznych zrzeszeń polskich. Pierwsze 5 Polek z terenów Polski, z Pabianic, przywieziono do Ravensbriick 2-go listopada, 1939 roku. Masowe transporty polskich kobiet z terenów wcielonych do Trzeciej Rzeszy rozpoczęły się w kwietniu 1940 roku. Transport z Kielc, Częstochowy, Radomia, Tarnowa, Krakowa - i największe ze wszystkich, z Warszawy i Lublina, przybyły w sierpniu i wrześniu, 1941 roku. W kwietniu, 1942, było ogółem 7,500 więźniarek w Ravensbrück. Nowe transporty z Radomia, Czestochowy, Kielc, Warszawy oraz Lublina przybyły w kwietniu i maju, 1942 roku. Od sierpniu 1944, do upadku Powstania Warszawskiego , 12,000 kobiet ze zburzonej stolicy zostało przywiezionych do Ravensbrück. W tym samym czasie, transport więźniarek z ewakuowanego Oświęcimia również przybył do obozu. Trwało to we wrześniu i październiku 1944 roku.
Widok
na obóz
|
Ocenia się, że w ciągu całego okresu istnienia od daty oficjalnego otwarcia do wyzwolenia przez Armię Czerwoną 30-go kwietnia, 1945 roku, około, 40,000 polskich kobiet było więzionych w Ravensbrück KL(Kiedrzynska,1965 p.76).
...inne
ujęcie
|
23-go kwietnia, 1945 roku, Pani Urszula Wińska, więźniarka tego obozu, razem z innymi polskimi więźniarkami należącymi do działającej w podziemiu drużyny harcerskiej "Mury", przemyciła z biura obozowego, najważniejszy zbiór dokumentów dotyczących historii obozu; tzw. listę transportową 25,000-cy więźniarek, ich nazwiska, daty przybycia do obozu oraz powód uwięzienia. Pani Wińska rozdzieliła listę, złożoną z 70 zeszytów, pomiędzy polskie więźniarki, które dzięki Folke Bernadotte reprezentującemu Szwedzki Czerwony Krzyż, zostały wysłane do Szwecji. Ponadto, w oddzielnym zeszycie, Pani Wińska przekopiowała, z głównej listy, daty i liczby więźniarek z każdego transportu wysłanego do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. (Kiedrzynska,1965 p.13).
Na podstawie tego dokumentu można dość dokładnie przedstawić strukturę społeczności kobiet uwięzionych w obozie:
Narodowość | Procent |
Polki | 24.9 |
Niemki | 19.9 |
Żydówki | 15.1 |
Rosjanki | 15.0 |
Francuski | 7.3 |
Cyganki | 5.4 |
Ukrainki | 4.1 |
Belgijki | 2.9 |
Czeszki | 1.9 |
Jugosłowianki | 1.3 |
Holenderki | 0.4 |
Włoszki | 0.35 |
Hiszpanki | 0.05 |
Angielki | 0.05 |
Norweżki | 0.04 |
Inne | 1.28 |
Wiek | Procent |
poniżej 15-tu lat | 1.01 |
15-20 | 20.24 |
20-25 | 20,48 |
25-30 | 14,30 |
30-35 | 11,02 |
35-40 | 10,62 |
40-45 | 7,70 |
45-50 | 6,27 |
50-55 | 4,10 |
55-60 | 2,66 |
powyżej 60-ciu lat | 1,60 |
Rodzaj więźniarek w gestapowskim nazewnictwie | Procent |
polityczne | 83,54 |
anty-społeczne | 12,35 |
kryminalne | 2,02 |
świadkowie Jehowy | 1,11 |
nie przestrzegające czystości rasowej | 0,78 |
inne | 0,20 |
Inne powody uwięzienia to : Ausweisungshaft,Behilfe zur Rassenschande und sog. Kuppelei, Sekte Neusalem, mit Populorum befreundet, Lesbish, Negermischling, Arierin Rassenschande, Adventistin, Emigrantin. W stosunku do Polek stosowano określenia takie jak: Fanatishe Polin, mit Juden sympathisier, Mitglied des polnischen Bundes.
Społeczność polskich więźniarek posiadała cztery wyróżniające cechy: największą liczbę uwięzionych w tym obozie, masowe egzekucje, medyczne eksperymenty i najbardziej zaawansowany system podziemnej edukacji zorganizowanej przez więźniarki.
Koniec działalności obozu pod władzą Nazistów w ciągu 27go i 28-go kwietnia, 1945 roku, miał swój własny tragiczny łańcuch wypadków.